Πολιτική Ευθύνη. Το ζητούμενο;

"Πώς είναι δυνατό όλοι αυτοί να έχουν ευθύνη κι ο πολιτικός τους προϊστάμενος όχι;"

Αυτή ήταν η ερώτηση που έκανε ο κ. Πόλυς Πολυβίου, πρόεδρος της ερευνητικής επιτροπής για την έκρηξη στο Μαρί, στα μέσα αυτού του καλοκαιριού, στις 11 Ιουλίου. Ο κ. Χρυστόφιας, Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο οποίος και βάλλεται πανταχόθεν, δήλωσε "Πώς να έχω πολιτική ευθύνη, αφού δεν γνώριζα. Ουδείς μου μίλησε για την επικινδυνότητα του φορτίου. Δεν μπορεί οι χειρισμοί άλλων να βαρύνουν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας." Κατόπιν ο κ. Πολυβίου είπε ότι "δεν μπορεί ο άρχων της πολιτείας να είναι σαν ένας απατημένος σύζυγος, ούτε να λέει ότι έκανε καταμερισμό εργασίας και τα θαλάσσωσαν άλλοι".

Μάλιστα. Υπάρχει ζήτημα στο πως αντιλαμβάνεται καθείς την πολιτική ευθύνη ως έννοια, το διαχωρισμό της κατά κάποιο τρόπο από την ευθύνη που έχει ένας προϊστάμενος σε μια εταιρεία για τους υφιστάμενους και το κατά πόσον κάνουν αυτοί καλά τη δουλειά τους. Στην Κύπρο οι Υπουργοί είναι δυνατόν να μην είναι μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων, όπως ορίζει το Κυπριακό Σύνταγμα. Είναι στο χέρι του Προέδρου της Δημοκρατίας λοιπόν να διορίσει τους "άριστους" για να ασκήσουν την εκτελεστική εξουσία, κάτω από τον έλεγχο του φυσικά.

Ποτέ δεν ήμουν υπέρ της παραίτησης Υπουργών στην Ελλάδα, καθαρά για λόγους "ευθιξίας", κυρίως γιατί πάντα πίστευα ότι έτσι τους δίνεται η ευκαιρία να ξεφύγουν από τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκονται, συχνά έχοντας οι ίδιοι το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης. Η ασυλία ουσιαστικά η οποία τους προσφέρεται στη χώρα μας για σχεδόν οτιδήποτε πράξουν αφού στην πράξη καμία εξεταστική επιτροπή δεν παραπέμπει Υπουργούς στη δικαιοσύνη, γιατί δυστυχώς ακόμα και σήμερα, στην άσχημη κατάσταση ου βρίσκεται η χώρα, ο πολιτικός κόσμος κωφεύει ρίχνοντας ο ΄νας ευθύνες στον άλλον για τα μάτια του κόσμου, αλλά καλύπτοντας πρόσωπα και καταστάσεις όταν φτάσει η ώρα της παραπομπής. 

Σαν ζευγάρι, που απατά ο ένας τον άλλον αλλά επειδή και οι δυο έχουν λερωμένη τη φωλιά τους, δεν γίνεται ποτέ ουσιαστική συζήτηση για να λυθεί το θέμα αφού κανείς από τους δύο δεν ξέρει ποιος είναι πιο ψηλός (βλέπε κέρατα). Πού να μπλέκεις με δικηγόρους και διαζύγια. Σβήνουν το φως, γυρνάει ο ένας την πλάτη στον άλλο και ξεραίνονται στον ύπνο. Η οικογένεια δεν υπάρχει ουσιαστικά αφού δεν υπάρχει ειλικρίνεια, αλλά τουλάχιστον πληρώνουν ένα νοίκι, μια ΔΕΗ και μια ΕΥΔΑΠ κι αυτό τη σήμερον ημέρα, φτάνει και περισσεύει για δικαιολογία.

Ζητείται λοιπόν πολιτική ευθύνη για το συμβάν στο Μαρί, ο κ. Χρυστόφιας είναι σε πολύ δύσκολη θέση, ο κόσμος είναι έτοιμος να τον κατασπαράξει, οι Υπουργοί παραιτήθηκαν και ησύχασαν, ελπίζω όχι the Greek way, εκεί να είναι λίγο πιο σοβαροί. Ο πολιτικός προϊστάμενος τους, αυτός που τους διόρισε δεν μπορεί να δηλώνει άμοιρος ευθυνών για τις επιλογές του σε επίπεδο προσώπων, αλλά επί του πρακτέου τελικά, ακόμα και σε ένα μικρό κράτος με 11 μόλις Υπουργεία όπως είναι η Κύπρος, δεν είναι και απολύτως εφικτό ο πολιτικός προϊστάμενος να έχει άποψη για όλες τις επί μέρους αποφάσεις των χαρτοφυλακίων, ούτε  είναι δυνατόν να ελέγχει την κάθε μια υπογραφή ξεχωριστά, σε λογικά πάντα πλαίσια και σωστά. Άρα οι Υπουργοί θα πρέπει να βρεθούν ενώπιον των ευθυνών τους και επιτέλους στη χώρα μας, αλλά και στην Κύπρο, να επιλέγεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Πρωθυπουργό αντίστοιχα, κόσμος ο οποίος μπορεί να φέρει εις πέρας τη δουλειά που ορίζει το κάθε χαρτοφυλάκιο, με συνέπεια, υπευθυνότητα και αίσθηση προσωπικής ευθύνης απέναντι στον πολίτη.

Κακά τα ψέμματα, ο κ. Χριστόφιας βρίσκεται σε πάρα πολύ δύσκολη θέση, η κατάσταση πολιτικά είναι ασταθής και η γεωπολιτική συγκυρία για την Κύπρο αρκετά άσχημη. Δεν χρειάζεται πολιτική αστάθεια όταν οι Τούρκοι δηλώνουν καθαρά "άσε τους ορυκτούς υδρογονάνθρακες κάτω γιατί θα σε σβήσω από το χάρτη". Ναι, η Κύπρος δεν είναι μόνη, μόλις τρυπήσει το πρώτο μέτρο το γεωτρύπανο τα πράγματα θα είναι πολύ διαφοορετικά. Από την άλλη κάποιος πρέπει να εξηγησει στις οικογένειες των θυμάτων ποιος φταίει. Ο ίδιος ο κ. Χριστόφιας πάντως δεν φαίνεται να πείθει κανέναν, μιλάει στον τοίχο, έχω την εντύπωση πως ότι επιχειρήματα και να αναπτύξει, ο Κυπριακός λαός έχει αποφασίσει ότι δεν θα τον αφήσει να συνεχίσει να κυβερνά, τουλάχιστον όσο δεν μπαίνει κανείς φυλακή κι όλοι κρύβονται πίσω από γραφεία, κολόνες και τελικά το δάχτυλο τους. 

Το περί δικαίου αίσθημα άλλωστε, είναι πάντα εντονότερο σε δύσκολους καιρούς , στη μαζικότητα της καταστροφής και μάλλον τελικά είναι να μη γίνει το κακό. Όταν δε οι αντιδράσεις φτάνουν σε εθνικό επίπεδο, τα πράγματα γίνονται πολύ δύσκολα για την εξουσία.  Είτε είναι από ανθρώπινο χέρι, είτε από την ίδια τη φύση. Πρόσφατο παράδειγμα ο Naoto Kan. Η κακή διαχείριση της κρίσεις πρώτα από τη μεριά της εταιρείας και μετά από τη μεριά της ίδιας της Ιαπωνικής κυβέρνησης η οποία δεν κατάφερε να ελέγξει την TEPCO τόσο πριν το συμβάν όσο και κατά τη διαχείριση της κρίσης μετά την καταστροφή. Ο επόμενος που αναλαμβάνει έχει αβαντάζ πάντοτε ότι έχει "καθαρά χέρια", η καταστροφή δεν επήλθε επί των ημερών του οπότε παραλαμβάνει κενή σελίδα.

Αστεία αστεία, από τους 2 παραπάνω, Kan και Χριστόφια, ο Παπανδρέου δείχνει να βγαίνει πιο λάδι και από τους 3, έστω κι αν πέσουν τα αβγάβροχή στη ΔΕΘ και όσο κι αν οι ΠΑΣΠίτες συνεχίσουν να τον κράζουν όπως το Σάββατο το πρωί στα μνημόσυνα του ΠΑΣΟΚ (γενέθλια δεν κάνουμε στους νεκρούς ντε, δεν κάνει).

Επιτυχία, όπως και να το κάνουμε.